Tijdens deze dag stond centraal: goed kijken wat er beter kan. Dat is in van belang van FARM LIFE en vooral ook voor de AF sector in het algemeen. De volgende punten zijn gesignaleerd:

– er gaat vrijwel altijd drie jaar overheen tussen kennismaking met AF en de eerste aanplant;
– excursies, lezingen, trainingen etc. zijn veruit de beste manieren om snel kennis te maken met AF;
– veruit de nuttigste bijeenkomst was die aan de keukentafel, waar we bespreken wat de beste keuzes kunnen zijn voor de individuele landgebruiker;
– na dit keukentafel gesprek is de gewaskeuze meestal nog (te) groot: meestal 6-8, producten en diensten. Een actieplan, met jaar 1,2 en 3 (bijvoorbeeld) kan helpen;
– wel of niet in het bedrijfsplan rekenen met nevenactiviteiten, zoals een caravanstalling. Overheersend standpunt is: focus op AF-activiteiten, en gewezen worden op mogelijke betekenis van nevenactiviteiten;
– de replication manual kan goed zelfstandig door boeren worden gebruikt. Begeleiding na de opstart wordt heel wenselijk genoemd;
– er is veel kennis nodig, maar die is veelal versnipperd. Er zijn diverse initiatieven om dit probleem aan te pakken;
– de landgebruikers zien in het ideale proces de volgende begeleiding (dit is van belang om te weten voor alle AF experts die bezig zijn met AF plannen). 

1. Keukentafel gesprek met de keuzes. Dit mag best bedrijf breed zijn. 

2. Goede rapportage en terugkoppeling voor laatste op- en aanmerkingen.

3. Maken van een volledig AF plan met actie plan per jaar.

4. Minimaal één keer per jaar vervolg gesprek (minimaal 2 jaar). Dit gesprek moet dan zowel over de technische implementatie gaan als ook over de ontwikkeling van de markt. 

5. Opnemen in goede whapp groepen voor snelle communicatie en om in contact te blijven met de sector.

6. Samenwerking is nodig, daar is iedereen het wel over eens. Dat moet verder ontwikkeld.

– vermarkting. Met het principe ‘Grow on demand’ zijn inmiddels goede ervaringen opgedaan. Zijn belangrijkste conclusies na 1 jaar echte marketing:

1. Extra kennis ophalen is een continue proces. 

2. Plant geen enkele boom of struik als je je doelgroep en je target markt nog niet weet. Dat komt eerst, en pas daarna zoek je er de goede soorten en variëteiten bij. 

3. Korte ketens komen met informele afspraken, verassingen en onzekerheden. Dat komt ook omdat het voor de andere partij (bijvoorbeeld de horeca die nu ineens rechtstreeks koopt en niet bij de Sligro) wennen is. Hier valt nog veel te ontdekken en regelen. 

4. Kleine orders nemen veel tijd. Als de orders klein zijn (bijvoorbeeld 100 meter kruiden) ben je aangewezen op handenarbeid, omdat mechanisatie nog niet uit kan. Ondanks dat de prijs dan goed is, is de opbrengst per m2 te laag (vanwege de vele uren handenarbeid). Dan zijn er feitelijk 2 opties; 1) schaalvergroting 2) Samenwerking waarbij je samen één machine koopt. 

5. Korte ketens met veel verschillende klanten is veel beter voor een bedrijf. Er zijn minder risico’s en er is altijd wel inkomen. Als er één klant wegvalt dan zijn er nog genoeg anderen.